Fibromyalgie is een chronische aandoening. Symptomen zijn onder meer vermoeidheid, hersenmist en wijdverspreide pijn. Mensen met deze aandoening hebben vaak gevoelige, pijnlijke plekken in specifieke delen van hun lichaam. Mensen met fibromyalgie hebben ook chronische pijn in spieren, ligamenten en gewrichten. Deze pijn komt en gaat in de loop van de tijd.
De oorzaak van fibromyalgie is onbekend. Het kan te maken hebben met de manier waarop de hersenen pijnsignalen verwerken. Er is momenteel geen remedie.
Wetenschappelijk onderzoek
Er is weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van voeding op fibromyalgie. De weinige studies die er zijn, als ook wat anekdotische verhalen werpen wel enig licht op de relatie tussen voeding en fibromyalgie. 42% van de mensen met fibromyalgie geven aan dat bepaalde voedingsmiddelen de symptomen erger maken.
De auteurs van een rapport dat verschenen is in Rheumatology International wijzen er op dat mensen met een gevoeligheid voor gluten typische fibromyalgie symptomen kunnen ontwikkelen, waaronder zwakte, pds en chronische spier en gewrichtspijn. Tegelijkertijd kan de diagnose coeliakie bij hen niet gesteld worden. Deze mensen voldoen niet aan de criteria voor coeliakie. Ze hebben 20 mensen uit deze groep op een glutenvrij dieet gezet. De conclusie was, dat ze stellen dat gluten wellicht een oorzaak kunnen zijn van fibromyalgie.
Uit ander (Scandinavisch) onderzoek, bleek dat ook een veganistisch dieet de symptomen van fibromyalgie kan verminderen. Tenminste op de korte termijn. Of het op de lange termijn voordelen kan geven is nog niet onderzocht.
Uit anekdotische verhalen blijkt dat vitamine D, yoga en 5-htp de symptomen kunnen verbeteren en dat melk en eieren de symptomen erger kunnen maken.
Streef naar een goed dieet
Het eten van een uitgebalanceerd dieet is een goed idee voor iedereen, ongeacht of ze fibromyalgie hebben.
Volgens een literatuuroverzicht uit 2018 is het echter vooral belangrijk voor mensen met fibromyalgie om de juiste mix van voedingsstoffen te krijgen.
Diëten die rijk zijn aan antioxidanten en voldoende hoeveelheden voedingsstoffen bevatten, zoals vitamine B12, kunnen helpen om de symptomen te verminderen.
Een uitgebalanceerd dieet omvat:
vers fruit en groenten
volkoren
gezonde vetten
magere zuivelproducten
magere eiwitten, zoals kip of vis
Probeer voedingsmiddelen te vermijden met een lage voedingswaarde, die een grotere kans hebben om uw gezondheid negatief te beïnvloeden, inclusief overmatige hoeveelheden verzadigde vetten en alles dat wordt verwerkt of gebakken.
Beperk ook de hoeveelheid zout en suiker in uw dieet.
Eet voor energie
Fibromyalgie kan ervoor zorgen dat u zich moe en uitgeput voelt. Het eten van bepaald voedsel kan je meer energie geven om de dag door te komen.
Combineer ze met eiwitten of vetten om de opname van koolhydraten te vertragen. Kies vers, heel voedsel met veel vezels en weinig toegevoegde suikers, zoals:
noten en zaden, zoals amandelen
broccoli
bonen
tofu
havermout
Donkere bladgroenten
avocado
Vermijd snoep, want dat geeft je alleen maar een snelle suikerstoot. Je lichaam zal er dwars doorheen branden, en dan stort je neer, of verlies je onmiddellijk dat energieke gevoel.
Eet vegetarisch
Een paar oudere onderzoeken hebben gekeken naar de invloed van het eten van bepaalde diëten op fibromyalgie.
Een kleine studie uit 2000 concludeerde dat het eten van een rauw en veganistisch dieet enige verlichting kan bieden van symptomen zoals stijve gewrichten en slecht slapen.
Een kleine studie uit 2001, gepubliceerd in BMC Complementary and Alternative Medicine (nu BMC Complementary Medicine and Therapies), toonde aan dat mensen die voornamelijk rauw en vegetarisch voedsel aten, minder pijn hadden.
Hun dieet omvatte items zoals salades, wortelsap, noten en fruit.
Meer recent onderzoek heeft ook de voordelen van een rauw en vegetarisch dieet aangeprezen.
Volgens een literatuuronderzoek uit 2019 meldden mensen die dit type dieet gedurende een paar maanden gebruikten, verbeteringen in parameters zoals:
pijn
slaapkwaliteit
ochtend stijfheid
emotionele gezondheid
Hoewel vleesvrije diëten doorgaans gezond zijn en rijk aan plantaardige antioxidanten, zijn diëten met rauw voedsel erg beperkend en niet voor iedereen geschikt.
Overweeg om met een arts of voedingsdeskundige te praten voordat u een grotendeels of volledig rauw dieet volgt.
Vermijd voedsel dat symptomen veroorzaakt
Hoewel er geen enkel ‘fibromyalgiedieet’ bestaat, geeft onderzoek aan dat bepaalde ingrediënten of soorten voedsel problemen kunnen veroorzaken bij sommige mensen met fibromyalgie.
Waaronder:
fermenteerbare oligosaccharide, disaccharide, monosaccharide en polyolen (FODMAP's)
voedingsmiddelen die gluten bevatten
excitotoxins, een categorie levensmiddelenadditieven
Sommige mensen voelen zich beter als ze bepaalde soorten voedsel eten of vermijden. Mogelijk moet u een voedingsdagboek bijhouden om erachter te komen welke voedingsmiddelen uw symptomen lijken te veroorzaken of te verbeteren.
Fermenteerbare oligosaccharide, disaccharide, monosaccharide en polyolen (FODMAP’s)
FODMAP’s zijn bepaalde koolhydraten die worden gefermenteerd door darmbacteriën in het spijsverteringskanaal. Ze kunnen bij sommige mensen symptomen bevorderen.
Voedingsmiddelen met een hoog FODMAP-gehalte zijn onder meer:
zuivelproducten
bonen
brood
pasta
gerst en rogge
kruisbloemige groenten zoals broccoli, spruitjes en bloemkool
fruit zoals appels, perziken en peren
Uit een onderzoek uit 2017 bleek dat mensen met fibromyalgie de symptomen en kwaliteit van leven hadden verbeterd bij het volgen van een FODMAP-arm dieet. Ze vielen ook af.
Meer over FODMAP
Gluten
Een studie uit 2014 meldde dat niet-coeliakie glutengevoeligheid een onderliggende oorzaak van fibromyalgie kan zijn.
Mensen met fibromyalgie die negatief testten op coeliakie, zagen nog steeds significante verbeteringen in pijn- of kwaliteit van leven-indicatoren bij het volgen van een glutenvrij dieet.
Excitotoxinen
Excitotoxinen zijn stoffen die de smaakreceptoren van de tong stimuleren. Voorbeelden zijn onder meer mononatriumglutamaat (MSG), aspartaam en gewijzigde eiwitten, zoals die in eiwitisolaten en gehydrolyseerde eiwitten.
In een onderzoek uit 2012 meldden mensen met zowel fibromyalgie als prikkelbare darmsyndroom (IBS) significant verbeterde pijnsymptomen na eliminatie van excitoxines gedurende 1 maand. Toen de studiedeelnemers MSG weer aan hun dieet toevoegden, keerden hun symptomen terug of verergerden ze.
Aan de andere kant concludeerde een onderzoek uit 2013 dat het elimineren van MSG en aspartaam uit de voeding gedurende een paar maanden geen effect had op de fibromyalgiesymptomen.
Er zijn nog grotere studies nodig.
Het vermijden van excitotoxinen is misschien niet voor iedereen gunstig. U kunt echter proberen deze verbindingen uit uw dieet te schrappen en kijken of dat uw individuele symptomen helpt verlichten.
Zorg voor een goed gewicht
Een ander voordeel van gezond eten is dat het u kan helpen uw gewicht te beheersen.
Een studie uit 2012, gepubliceerd in het tijdschrift Clinical Rheumatology, toonde aan dat mensen met fibromyalgie die ook zwaarlijvig zijn, een betere kwaliteit van leven genoten zodra ze afvallen.
Ze ervoeren minder pijn en depressie, hadden minder gevoelige punten en sliepen beter na een paar kilo af te zijn gekomen. Deze studie suggereert dat gewichtsverlies een belangrijk onderdeel kan zijn van de behandeling van fibromyalgie.
Een literatuuronderzoek uit 2019 suggereert ook dat gewichtsverlies en het eten van een caloriearm dieet kunnen bijdragen aan minder pijn en ontstekingen en een betere kwaliteit van leven.
Natuurlijke remedies voor fibromyalgie
Sommige mensen proberen hun fibromyalgie symptomen te verbeteren met kruidengeneesmiddelen en voedingssupplementen. Er is niet veel onderzoek om aan te tonen dat deze supplementen werken. De weinige onderzoeken die zijn gedaan, hebben niet veel verbetering van de symptomen gevonden.
Toch kijken onderzoekers nog steeds naar een mogelijk verband tussen bepaalde voedingstekorten en fibromyalgie symptomen.
Een literatuuronderzoek uit 2017 concludeerde dat tekorten aan vitaminen en mineralen geen effect hebben op fibromyalgie.
Ander onderzoek, waaronder een literatuuroverzicht uit 2018, heeft fibromyalgie pijn in verband gebracht met een lage inname van en lage niveaus van voedingsstoffen zoals magnesium, calcium en vitamine D.
Er zijn meer onderzoeken nodig, maar het is aangetoond dat het eten van magnesiumrijk voedsel (zoals noten) helpt om uw magnesiumspiegel te verbeteren. Een paar keer per week genieten van een warm Epsom-zoutbad kan symptomen zoals pijn helpen verlichten.
Veel voedingsmiddelen die van nature veel calcium of vitamine D bevatten, zijn dierlijke producten, zoals zalm en yoghurt.
Mensen die een veganistisch of vegetarisch dieet volgen, zullen zorgvuldig moeten plannen om deze voedingsstoffen in hun dieet te krijgen.
Als je geen vlees hebt, pak dan amandelen, champignons, tofu en verrijkte voedingsmiddelen om ervoor te zorgen dat je geen van deze voedingsstoffen misloopt.